19 Oct 2018

Analiza retencyjności dla zlewni rzeki Pilicy

Analiza retencyjności dla zlewni rzeki Pilicy

We wrześniu br. DHI Polska podpisało umowę na realizację projektu pn. „Analiza możliwości zwiększenia retencji na terenach leśnych, rolniczych i zurbanizowanych na obszarze ZP Pilicy w ramach utrzymania oraz zwiększenia istniejącej zdolności retencyjnej w Regionie Wodnym Środkowej Wisły”, na zlecenie Państwowego Gospodarstwo Wodne Wody Polskie - Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Warszawie.

W ramach realizowanych prac zostanie przeprowadzonych szereg analiz na potrzeby opracowania przede wszystkim: modelu hydrologicznego zlewni, oceny retencyjności zlewni, programu działań zwiększających retencję, analizy wielokryterialnej, analizy kosztów-korzyści. Wyniki projektu zostaną także przedstawione w formie geoportalu i udostępnione dla wszystkich zainteresowanych.

Do realizacji zadania według proponowanej przez DHI koncepcji zastosowany będzie model zlewni MIKE SHE, w pełni dynamicznie zintegrowany z modelem wód powierzchniowych MIKE 11 (obecnie MIKE Hydro River).

Warto dodać, iż MIKE SHE jest światowym liderem, jeśli chodzi o zintegrowane modelowanie pełnego cyklu hydrologicznego, natomiast MIKE 11 (Hydro River) jest oprogramowaniem stosowanym jako standard do modelowania cieków powierzchniowych w kluczowych krajowych projektach dotyczących ochrony przeciwpowodziowej: ISOK, Program Ochrony przed Powodzią w Dorzeczu Górnej Wisły, Plany Zarządzania Ryzykiem Powodziowym, projekty Banku Światowego w Polsce w zakresie ochrony przeciwpowodziowej lub też obecnie prowadzona aktualizacja map zagrożenia powodziowego i map ryzyka powodziowego.

Co istotne, zestawienie narzędzi MIKE SHE – MIKE11 zostało wielokrotnie sprawdzone w znaczących, międzynarodowych projektach. Można tu wymienić choćby unikalny w skali światowej system sterowania zasobami wodnymi zlewni rzeki Murrumbidgee (zlewnia o powierzchni 85 tys. km2) „CARM - Computer Aided River Management”, który otrzymał prestiżową australijską nagrodę „Environmental Engineering Excellence Award” w 2013 roku (czytaj więcej). Kolejny przykład to „Big Cypress Basin Real Time Hydrologic Monitoring and Modeling System” wdrożony przez South Florida Water Management District (SFWM), zajmujący się zarządzaniem gospodarką wodną na niezwykle wrażliwych i cennych przyrodniczo obszarach Południowej Florydy (w tym obszary parku narodowego Everglades oraz jezioro Okeechobee o powierzchni 1891 km2). SFWM korzystało również z modeli MIKE SHE i MIKE 11 do modelowania zlewni Jeziora Alligator, zlewni rzeki Caloosahatchee, systemu usuwania biogenów na obszarze parku Everglades: „Everglades Nutrient Removal”, zlewni Zatoki Estero o powierzchni 930 km2, zawierającej 37 jezior i 15 rzek, oraz zlewni rzeki Kissimiee o powierzchni 7770 km2. Zintegrowane modele MIKE SHE-MIKE11 wdrażane były w wielu zlewniach w Stanach Zjednoczonych, Australii i Kanadzie oraz w wielu zlewniach w Europie (m.in. Dania, Szwecja, Włochy, Grecja, Wielka Brytania, Czechy). W Polsce MIKE SHE stosowany był m.in. do realizacji projektu „Dokumentacja hydrogeologiczna ustalająca zasoby dyspozycyjne wód podziemnych zlewni Gostyni” na zlecenie Ministerstwa Środowiska oraz obecnie realizowanego projektu „Analiza możliwości zwiększenia retencji na terenach leśnych, rolniczych i zurbanizowanych na obszarze ZP Wkry w ramach utrzymania oraz zwiększenia istniejącej zdolności retencyjnej w Regionie Wodnym Środkowej Wisły”, także na zlecenie PGW WP RZGW w Warszawie.

Cieszymy się, że rozwiązanie to w końcu znalazło swoje miejsce w analizach także polskich zlewni. Wierzymy, że uzyskiwane dzięki modelowaniu szczegółowe wyniki poziomu retencyjności w zlewni, wykazujące znaczenie nawet drobnych rozwiązań nietechnicznych, pozwolą na wypracowanie i analizę bardzo dokładnego programu działań. Tym samym, projekt ten stanowić będzie świetny przykład dla innych zlewni, dla których jak dotąd nie przeprowadzono pogłębionych analiz hydrologicznych,
z uwzględnieniem wód podziemnych. Przedstawiony program działań pozwoli zarówno na redukcję poziomu ryzyka powodziowego, jak również na przeciwdziałaniu negatywnym skutkom suszy.

Należy dodać, iż realizacja projektu wynika wprost z programu działań Planu Zarządzania Ryzykiem Powodziowym dla obszaru dorzecza Wisły, który został przyjęty przez Radę Ministrów w dniu 18 października 2016 r., a także z programu działań projektu Planu Przeciwdziałania Skutkom Suszy
w Regionie Wodnym Środkowej Wisły.

Projekt realizowany jest ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.